Klutendag - hoeden en opvoeden

door Harm Jansen

05.06.24 Woensdag, de dag voor D(ecision)-day. Aan de stranden van de Breebaartpolder leek het wel Avocet-Day. Klutendag. Geen militaire operaties. Geen roofvogels. Geen broken wing- technieken van de ouders om gevaar af te wenden, zoals in mijn verhaal Kluten met capriolen.

Klutencrèche

De witte vlaggen van de lepelaars stonden beschut in een hoek bij de vistrap. Af en toe opwaaiend door de vlagerige NW-wind. De klutenkids speelden onder het oog van pa en ma frank en vrij langs de waterlijn. Het waren er 10. Het leek wel een crèche.

Kinderspel

De jongen liepen als het ware door een breedbeeldfoto heen en weer. Veilig aan de kant, in het kinderbadje. Op zoek naar voedsel. Net als de ouders, maar met een nog rechte snavel, die van een korte dolk in een kromme sabel zal veranderen, punterend en zevend in water en slik. Jong geleerd. Oud gedaan. Soms leek het wel of een ouder een corrigerende tik aan een jong uit wilde delen. Voor de jongen even schrikken. Of werd er wat gedold en was er wat Spielerei in het spel?

Onder ouders vleugels

De wind was fris. Een enkele keer zocht het jong beschutting onder moeders of vaders vleugels. De ouder leek dan wel een vogel met meerdere poten. Kokmeeuwen en visdieven op een nabij gelegen schelpeneiland vlogen massaal in de lucht. Toch onrust? Toch roofvogels? Dreiging? De lepelaars bleven fier overeind staan. De rust keerde snel terug.

Andere kids

Als Einzelgänger in de vogelkijkhut was het genieten geblazen, ook al blies de wind kracht 4 of 5. De terugreis naar Stad op fietse was niet aanlokkelijk. Na een korte blik op de zeehonden (wel 100) met jongen (wel 10) aan de andere kant van het water rondde ik de Breebaartpolder. Met nog een prettig oponthoud en kraamvisite.

Ouderkabaal

2 jonge af en toe zwemmende kluutjes achter een kijkscherm trokken mijn aandacht. Ze liepen in en uit het riet, net zoals de waterral, die ik hier vorig jaar zag. Ineens kwam een ouder met een nerveus kluut-kluut-kabaal uit de lucht vallen. Het leek wel of hij/zij de 2 kids naar veiligere oorden wilde lokken.

Klutenmigratie

De kids leken Oost-Indisch doof en foerageerden er in de rietkraag met kleine pasjes lekker op los. Soms door beide ouders cirkelend en kabalend in de lucht gadegeslagen. Ze vlogen soms buitendijks en keerden naar verloop van tijd weer binnendijks terug. Waar zou de wieg van de 2 kids gestaan hebben? Zouden ze zodra ze lopen konden de buitendijkse wieg verlaten hebben en het binnendijkse fietspad overgestoken zijn, om de weide wereld te verkennen? Even dacht ik aan een bordje bij de Klutenplas aan een andere kust in het Noorden, in de Noordpolder, omgeving Den Andel.

Jeugdherinnering

En ook even aan een winterdag, waarop ik als puber met vriendjes een grensriviertje oversprong om een zwembad in aanbouw te aanschouwen. Het riviertje was voor sommigen pootje baden -:). Wotter in de stevels. Water in de laarzen. De terugtocht verliep toen in het pikkedonker. Het licht van een zaklantaarn en een luid “halt” van mijn op zoektocht gestuurde vader lieten niet alleen ons gekeuvel, maar ook onze ledematen verstommen. Dat was schrikken. Op tijd thuiskomen voor het eten zat bij de boys vanaf dat moment goed tussen de oren.

Hudern?

Bij de kluutjes was het tenslotte moeder kluut, te herkennen aan een lichte oogring, die de jongen zelfs in het water onder de vleugels nam, en even een warme jas, muts of hoed gaf, om ze naar een andere plek te dirigeren. Maar of dat lukte?

Voor dat onder de vleugels nemen heeft men in het Duits de vakterm: hudern. Verwant met ons woord (be)hoeden, in de zin van beschermen. Mijn biologische klok gaf aan, dat ik huiswaarts moest gaan. Met in het hoofd de associatie van een jeugdherinnering met een prachtige Klutendag - hoeden en opvoeden.