Op bezoek bij Engelse Scharrelpapegaaien

door: Grace Innemee

AraProject 2006

In maart vertrok het AraProject team naar Engeland om daar nieuwe papegaaienmensen en oude Scharrelpapegaaienvrienden te ontmoeten.

In het idyllische Noord-Engelandse landschap gelegen, in een vallei tussen bergen en beekjes, ligt een klein rustiek dorpje. Bij het binnenlopen van het dorp word je begroet door overvliegende Blauwgele ara's (Ara ararauna).

Halverwege het dorp staat een bed & breakfast. De pui is in een roze tintje geverfd en op de erker van dit etablissement zit een Rosé kaketoe (Eolophus roseicapillus) zich ijdel te koesteren in het zonnetje. De kaketoe heet Carl en is een locale beroemdheid. Iedereen kent hem en toeristen willen met hem op de foto. IJdel en een lekkerbek als hij is kan je hem met iets lekkers makkelijk overhalen tot het maken van een foto.

Bij een voormalig poging tot diefstal werd hij gered door een locale bewoner die de dieven in de kladden greep. Carl weet waar zijn huis woont maar verkiest toch de gezellige drukte van het dorp als dagelijkse verblijfplaats.

De herkomst van deze Scharrelpapegaaien is bekend. Net buiten het dorp ligt een groot 19e eeuws landhuis. De eigenaar is inmiddels de 70 gepasseerd en is door een grasparkiet die 30 jaar geleden per ongeluk ontsnapte en weer terugkwam verslaafd geraakt aan de Scharrelpapegaaien. Achter het huis staan verschillende grote volières die voorzien zijn van een landingsplatform en te allen tijde te betreden zijn door de papegaaien. Binnen vinden zij verschillende lekkernijen, van noten tot fruit.

Alle papegaaien (ruim 50!) van deze locale beroemdheid vliegen vrij rond het huis. Ze mogen zelf bepalen wanneer ze komen eten. Veel vogels zijn opgevangen nadat de eigenaar niet meer voor ze kon/wilde zorgen. Sommigen zijn zo beschadigd door hun leven als kooivogel dat ze niet meer kunnen vliegen. Deze dieren klauteren in en om de volière en zoeken gezelschap bij de andere immobiele vogels. Dit soort vogels weet soms na een aantal jaren van revalidatie toch weer het nut van hun vleugels terug te vinden. Er zijn ook vogels aangekocht om te dienen als partner van binnengebrachte vogels.

De papegaaien trekken voornamenlijk op met hun eigen soortgenoten. Zo zie je op een zonnige ochtend een grote groep ara's voorbij vliegen. De koppels zijn er gemakkelijk uit te herkennen. Zij vliegen met een synchroniciteit die alleen is toebedeeld aan papegaaienpartners. De jongen vliegen er wat sukkelig achteraan en houden zich vooral met de jeugdige groepsleden bezig. De Geelvleugel ara's (Ara macao), Blauwgele ara's (Ara ararauna), Hybride ara's (Ara macao x Ara ararauna), Grijzeroodstaart papegaaien (Psittacus erithacus), Roodbuikara's (Orthopsitta manilata), Valkparkieten (Nymphicus hollandicus), Blauwvoorhoofd amazone's (Amazone aestiva) accepteren elkaar maar trekken het liefst op met hun eigen soort.

Enkel wanneer een papegaai of parkiet zijn partner verliest en er van zijn eigen soort geen exemplaar aanwezig is zal hij zich voor gezelschap wenden tot de soort die het dichtst bij zijn eigen ligt. Zoals de Timneh grijzeroodstaart papegaai (Psittacus erithacus timneh) die met de Grijzeroodstaart papegaaien optrekt.

Afgelopen jaar verloren in dezelfde periode 2 vogels hun partner. De een was een Geelwangamazone (Amazona autumnalis) en de ander een Derbyan parkiet (Psittacula derbyana). Omdat er geen anderen zijn van hun soort heeft de Derbyan parkiet zich aangesloten bij de amazone's. De vogels die van oudsher in het gebied voorkomen trekken zich niets aan van de papegaaien. De kauwtjes (Corvus monedula) vliegen in grote groepen rond het huis en happen zo nu en dan wat lekkers mee uit de volière. Bij een sterke wind zijn het de kauwtjes en de Grijzeroodstaarten die vol overgave hun vliegkunsten testen tijdens een rondje windsurfen.

U zult zich misschien afvragen of zo'n grote groep papegaaien geen schade aan het huis kan aanrichten. Het antwoord is kort: Ja! In de loop van de tijd heeft de eigenaar een hoop geleerd van zijn bevederde vriendjes. Vooral hoe hij zijn huis papegaaiproof moet herbouwen. Nu vind de eigenaar het niet erg dat er zo nu en dan een raam of een plank vervangen moet worden. Helaas houden de papegaaien zich niet alleen met hun ouderlijk huis bezig maar ook met de huizen in het dorp. Niet in eenzelfde destructieve mate als thuis gelukkig. De eigenaar betaalt dan ook netjes alle schade die wordt veroorzaakt door zijn protégés. Zoals de pruimenoogst van een aardige locale bewoonster. Zij maakt ieder jaar heerlijke jam maar daar dachten de ara's heel anders over. De telefoonpalen bleken erg goed bestand tegen de nieuwsgierige papegaaien. Echter zo goed dat het van verschillende dieren het leven kostte. Dit vonden de dorpsbewoners en de telefoonmaatschappij zo erg dat er papegaaiproof telefoonpalen zijn gekomen. Alles op kosten van de maatschappij zelf!

Omdat de papegaaienman zich wel zorgen maakte over de mate van papegaaienliefde in zijn dorp heeft hij een aantal jaren geleden een enquête laten houden. Hieruit bleek dat de bewonders de dieren graag zagen en ze als een waardevolle aanvulling beschouwen voor hun enigzins toeristische bedrijvigheid. Dat een koppel ara's een kapotte schoorsteen als broedplaats uitkiezen wordt ervaren als leuk. Iedereen weet het en kijkt uit naar de dag dat er meer dan 2 vogels uit komen gevlogen.

De dieren zijn een inspiratiebron voor de locale kunstenaars. Zowel in schilderijen, beeldhouwerk en foto's zijn de vogels een regelmatig terugkerend onderwerp. Ook onze eigen foto- en film camera heeft maar weinig stilgestaan tijdens ons bezoek. Bekijk al onze foto's op http://cityparrots.org.

Niet alleen voor het beoefenen van onze foto- en filmtechniek is deze manier van papegaaien houden geschikt. De vogels zijn in deze setting veel makkelijker te bestuderen. Het team van AraProject doet dan ook onderzoek naar de bruikbaarheid van deze vorm van papegaaien houden. Over de hele wereld zie je dat papegaaien zich op gaan houden in steden. Het aanpassingsvermogen van deze dieren is ongekend. Door zo veel mogelijk van deze groepen te bestuderen hopen we in de toekomst een bijdrage te kunnen leveren aan soortbescherming in de groep van papegaaiachtigen. Omdat hun natuurlijke gebied steeds kleiner wordt zouden steden in de toekomst wel eens belangrijk voor hun overleven kunnen worden.

Meer informatie hierover vind je uitgebreid op onze website.

____________________

Links:

• http://cityparrots.org