De vogel van het jaar 2012

Discussie over Waarnemingen!
Foto's voor het Forum kunt u mailen naar: beheer@avifaunagroningen.nl

Moderator: hdelange

User avatar
Aart
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 537
Joined: 08 Jan 2003, 00:00
Location: Groningen

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by Aart »

Hoe meer tellers, hoe meer koekoeken.
Doordat de vogel grote afstanden aflegt en zich duidelijk kenbaar maakt, zullen er enorm veel dubbeltellingen binnenkomen. Van de vrouwtjes zullen we denk ik weinig horen. Koekoek is dus geen eenvoudige soort, maar een geweldig moeilijke soort en daarom niet geschikt voor een vogel-van-het-jaarproject!
Gekraagde roodstaart is te algemeen; dan komen we net als bij blauwborst niet verder dan een verspreidingskaartje (en dat wisten we al).
Blijft over paapje, een Groningse specialiteit waar nog iets aan te onderzoeken valt!

Aart
User avatar
meeuwiss
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 553
Joined: 30 Apr 2002, 23:00

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by meeuwiss »

Dag,
Paapje is als vogel van het jaar natuurlijk heel boeiend maar ook heel lastig te tellen. Als je eenmaal een vogel hebt vastgesteld moet je daarna vaker terugkomen in het territorium om er zeker van te zijn dat de vogel gaat broeden. Zang en een paartje vastleggen.
Van de Paap zijn in 2011 160 waarnemingen gemeld op waarneming.nl van 15 april t/m 1 oktober. Een groot deel hiervan zijn m.i. echter doortrekkers, op telposten geteld enz.
Dan wordt het nog moeilijk broedvogels van doortrekkers te onderscheiden.
Van de Koekoek zijn 460 waarnemingen gemeld op waarneming.nl, dus 300 ex meer.
Aanzienlijk meer kansen om een broedvogel vast te leggen!!!
Dan moet je dubbeltellingen maar op de koop toenemen. Baltsende paartjes zijn natuurlijk erg belangrijk als gegeven.
Dus liever Koekoek dan Paap.
Groet
Guido Meeuwissen
User avatar
Aart
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 537
Joined: 08 Jan 2003, 00:00
Location: Groningen

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by Aart »

Hallo Guido,

Je geeft een goede beschrijving van hoe je broedvogels telt. Je moet een zingende vogel betrappen en als je zeker wil weten dat ie aan de criteria zoals vastgesteld door SOVON voldoet moet de vogel binnen de datumgrenzen waargenomen zijn in een geschikt broedbiotoop. Dat is tussen 15 mei en 20 juli voor Paapje. Heel eenvoudig dus en precies zo als we eerder ook met bijv. blauwborst en spotvogel gedaan hebben.
Binnen de datumgrenzen komen nauwelijks nog trekvogels langs; bovendien zingen die doorgaans niet. Dat is dus geen probleem.
Als je onderzoek wil doen naar de Koekoek doe je er goed aan de broedvogelatlas (2002) eens te raadplegen. Daarin staat te lezen dat het vrijwel ondoenlijk is het aantal koekoeken in een broedgebied te bepalen. Dit komt door de grote afstanden die zowel mannetjes als vrouwtjes afleggen. De beste methode is het vaststellen van waardvogels. Je moet dus rietkragen afstruinen in de hoop de bedelroep van een jonge koekoek te horen. Die roepende mannetjes moet je dus gewoon negeren. Als je serieus onderzoek wil doen naar het voorkomen van koekoek in de provincie, dan moet je dat zelf doen. Als je via een VvhJ-project mensen oproept roepende mannetjes door te geven dan neem je de wetenschap (en ook al die mensen) niet serieus.

Aart
jhvenema
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 447
Joined: 09 May 2009, 22:42

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by jhvenema »

De argumenten van Aart tegen de Koekoek lijken mij gegrond. Ik voel gezien de prominente rol van de provincie Groningen als broedgebied in NL ook meer voor Paapje. In 2009 werden in Groningen (slechts) 19 broedterritoria vastgesteld: pag. 101: http://www.sovon.nl/pdf/Mon_2011_01Broevorap.pdf. Een mooie overzichtelijke uitdaging om te zien waar we in 2012 staan. We hebben hier dan een behapbare inventarisatie te pakken die er veel meer toe doet dan die van de Koekoek lijkt mij.
JH.
Last edited by jhvenema on 17 Mar 2012, 23:51, edited 2 times in total.
martijn
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 187
Joined: 23 Apr 2010, 21:38

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by martijn »

Hallo,

De Koekoek is inderdaad een zeer moeilijke vogel om in kaart te brengen. De roepende mannetjes in kaart brengen zegt niets over het aantal eierleggende vrouwtjes. Doe zelf al enige jaren onderzoek naar de soort. Ook de dodaars-achtige roep van het vrouwtje wordt nog door weinig mensen herkend. Dus Aart heeft hier wel een punt. Nog een suggestie van mijn zijde "appelvink" Deze soort heeft zich de afgelopen jaren enorm uitgebreid naar het noorden en in het algemeen. De zang is niet dat van een nachtegaal maar volgens mij zijn de mensen van avifauna wel klaar voor een uitdaging.

Martijn Bakker
User avatar
meeuwiss
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 553
Joined: 30 Apr 2002, 23:00

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by meeuwiss »

Hoi,
Als je een rustig jaar wilt hebben dan kan je inderdaad kiezen voor het Paapje, iets talrijker dan de Zomertortel. Veel vogelaars zullen deze soort echter niet kunnen noteren als broedvogel.
De Koekoek heeft inderdaad als nadeel dat territoria moeilijk zijn vaststellen. Zowel in de Avifauna van Groningen als de Vogelatlas van Groningen wordt de verspreiding echter keurig aangegeven. Geschat aantal in 1992 is 550 paar verspreid over de provincie.
Zo'n exacte benadering kunnen wij met onze methode natuurlijk nooit bereiken. Als we dat willen, exact schatten, kunnen we beter stoppen met Vogel van het Jaar.
Het gaat toch slechts om een globaal voorkomen vast te stellen, zoals we elk jaar doen?
Als je deze globale benadering accepteert neem je de wetenschap juist heel nauw! Je erkent dat je methodiek onnauwkeurig is.
De gegevens van de Blauwborst zijn ook slechts een benadering, het voorkomen is wel gebonden aan het landschap.
Koekoek verdient nog steeds mijn voorkeur.
Guido
jhvenema
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 447
Joined: 09 May 2009, 22:42

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by jhvenema »

Juist over de methode kunnen we van te voren afspraken maken. Wellicht is dit wat een andere benadering dan bij voorgaande "Vogel van het Jaar" jaren. Zonder gelijk te willen pretenderen dat we een wetenschappelijke benadering kiezen kunnen we conform bijv. de jaarlijkse Klapekstertelling van waarneming.nl binnen de vereniging gebieden in de provincie verdelen met daarop liefst minimaal 2 betrokken/verantwoordelijke waarnememers. Van te voren gaan we met zijn allen een aantal kerngebieden benoemen met hoge potentie voor Paapje, eventueel ook aan de hand van de SOVON bevindingen. Daarbuiten wordt uiteraard ook goed geïnventariseerd door eenieder. Voor de echte fanatiekelingen (en dit lijken me niet heeeeel veel gezien het aantal mensen dat op dit onderwerp heeft gereageerd) genoeg werk aan de winkel lijkt mij.
Hiermee laten we de wat vrijblijvende benadering van Soort van het Jaar (voor dit keer) los en werken we nauw samen binnen de voor Paapje benoemde kerngebieden. Eén en ander vereist van te voren en gedurende het broedseizoen wel een goede coördinatie maar dit lijkt me juist een uitdaging. Met behulp van de site moet dit mogelijk zijn. Ik denk dat met een dergelijke benadering de binding binnen de club versterkt kan worden en dat we wat meer kunnen met de resultaten die eruit voortvloeien.
Maar ja, dit is slechts mijn mening.
Jan Henk.
User avatar
hdelange
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 737
Joined: 03 Apr 2002, 23:00
Location: Groningen
Contact:

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by hdelange »

op zich sta ik niet negatief om de "vogel van het jaar" qua doelstelling wat te veranderen.

Ik wil nog even terug naar het begin in 2006, daar staat het volgende zinnetje:

"Eind vorig jaar(2005) ontspon zich binnen de vereniging een discussie over de vraag of een vogel van het jaar interessante gegevens op kon leveren en of dit een leuke manier zou zijn om (beginnende) vogelaars in de hele provincie bij een mini-onderzoekje te betrekken. Men was het erover eens dat dit inderdaad een goed idee was en een werkgroep 'Vogel van het Jaar' werd opgericht."

Het mag als daar behoefte aan is wel wat wetenschappelijker, maar het moet ook mogelijk blijven om de beginnende vogelaar er bij te blijven betrekken.
Ik weet ook niet of het moeilijk is in deze tijd nog mensen te vinden die verantwoordelijk worden voor bepaalde gebieden, Guido heeft daar misschien wel wat ervaring mee als coördinator van de wintertelling?

Het gevaar bestaat dan wel dat mensen denken dat de provincie al ingedeeld is en dat daar dan bepaalde mensen verantwoordelijk voor zijn om daar de inventariseren, dat de rest dan af haakt en zo dus niet meer mee doet. Daarna alleen nog de artikelen gaat lezen die daarna verschijnen.

Ik zelf zal het technische gedeelte op de site verzorgen, en als zodanig niet betrokken bij de uitwerking.

Henk
User avatar
Aart
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 537
Joined: 08 Jan 2003, 00:00
Location: Groningen

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by Aart »

De benadering van het project hoeft niet zo heel anders te worden. Het aantal soorten dat zich voor een VvhJ-project leent is gewoon niet zo groot.
Bij een soort als Koekoek (sorry Guido) wordt het een soort “ kom-mee-naar-buiten-allemaal-dan-zoeken-wij-de-wielewaalverhaal”. Dat levert, zoals eerder gezegd, niet veel op.
Zomertortel was bij uitstek een soort die geschikt was voor een VvhJ-project; daar hebben we een goed beeld van kunnen verkrijgen. Paapje is ook zo'n soort. Redelijk verspreid over de provincie en ook voorkomend in de betere gebieden, daar waar ook vogelaars komen.
Plaatselijk doet het Paapje het goed. Ik denk dat buiten de SOVON-telgebiedjes in de provincie ook nog wel vogels te vinden zijn. In mijn eigen telgebied in de Peizermaden had ik jaren een paapje. In 2010 twee en in 2011 maar liefst vijf! In dit extensief gebruikte landbouw/natuurgebied doet ie het de laatste jaren dus goed. Zou dit in een hoop andere “nieuwe natuur” niet ook zo zijn?
Natuurlijk is het niet zo'n gemakkelijke soort. De zang is niet erg opvallend. Maar heel moeilijk ook weer niet. Gewoon oren en ogen goed open houden. Het lijkt mij een uitdaging.

Aart

p.s. Onderzoek naar de Koekoek lijkt me heel zinvol. Ik denk dat je vogels moet vangen, van vleugelmerken en van geo-locators moet voorzien. Dan een seizoen de beesten intensief volgen. Ik denk dat daar verrassende resultaten uit kunnen komen. Wellicht kunnen we dan ietz zeggen over het voorkomen en de grootte van de populatie.
User avatar
meeuwiss
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 553
Joined: 30 Apr 2002, 23:00

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by meeuwiss »

Dag,
In het rapport Broedvogels van Nederland 2010 van Sovon staat een kaartje afgebeeld met de verspreiding van het Paapje in Nederland. Alleen In de 3 noordelijke provincies in een aantal kerngebieden. In de rest van Nederland is het Paapje aan het verdwijnen.
In onze provincie zie je nog 14 stippen (aantal 1-5), meestal geclusterd.
Om een Paapje te vinden wordt het dus zoeken en veel autokilometers maken. Zeker geen soort die je op fietsafstand vindt, hangt ervan af natuurlijk waar je woont.
Misschien kan Henk eens de tussenstand opgeven voor de keuzesoorten.
Groet
Guido
User avatar
hdelange
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 737
Joined: 03 Apr 2002, 23:00
Location: Groningen
Contact:

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by hdelange »

de tussenstand is nu:

Paapje: 2
Koekoek: 7
Gekraagde Roodstaart 1

toegevoegd:

Appelvink: 1

incl. 1 keer via Twitter en 1 keer via Facebook
User avatar
arenaria
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 1125
Joined: 10 May 2002, 23:00

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by arenaria »

En één onthouding!

Jan Allex
User avatar
emoklunder
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 14
Joined: 21 May 2002, 23:00

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by emoklunder »

Hallo Jan Allex,

Toch wel periodiek, hoop ik?
Voor mij Gekraagde Roodstaart.

Emo
User avatar
anaburen
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 754
Joined: 13 Nov 2002, 00:00
Contact:

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by anaburen »

Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek Koekoek!
Nog 1 uur te gaan.

Ana
User avatar
anaburen
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 754
Joined: 13 Nov 2002, 00:00
Contact:

Re: De vogel van het jaar 2012

Post by anaburen »

Koekoek.
Locked

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 52 guests