En de winnaar van de nationale tuinvogeltelling is……
De koarezeiker, de joerts, de korepikker, de klut …..ja inderdaad, de winnaar is de huismus.
Waarschijnlijk is de mus ook de winnaar als het gaat om het hebben van streeknamen of bijnamen. In heel veel dialecten heeft onze mus een prachtige naam. Ik wil hier graag een overzicht van maken en dit publiceren. Ook wil ik er een lied over maken Kunt u mij vertellen welke naam/ namen de huismus bij u in de streek heeft. Vermeld s.v.p. ook de plaats/streek. Als het tsjilpen of kwetteren ook nog een streekgebonden naam heeft is het mooi als u dat ook vermeldt. Soms zijn er in bepaalde gebieden ook uitdrukkingen of versjes die met de mus te maken hebben. Kortom alle info is welkom. Als u mij kunt helpen, zou dat fantastisch zijn.
Uw Naam:
Stad of dorp waarvoor ik de gegevens doorgeef:
Dialectvertaling van de huismus (bijv. huusmus):
bijnaam voor huismus (bijv. klut):
Tsjilpen heet hier ..:
Bijzonderheden, versjes, uitdrukkingen enz.:
K. Eigenhuis VERKLAREND ETYMOLOGISCH WOORDENBOEK VAN DE NEDERLANDSE VOGELNAMEN en in de publikaties van Blok en Ter Steege De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis.
Ik denk niet dat er meer is dan is neergelegd in deze twee boeken (waarvan Eigenhuis wetenschappelijk en etymologisch zeer betrouwbaar is en Blok en Ter Steege meer een lange, wetenschappelijk niet onderbouwde verzameling).
Pas op met wat 'de mensen' zich weten te herinneren. Juist op dit gebied hoeven de verhalen en herinneringen helemaal niet te slaan op de vogel in kwestie: namen en soorten werden vaak verwisseld. Eigenschappen werden van soort op soort overgebracht.
Deze mail werd mij ook als secretaris toegestuurd. Ik heb daar ook niet op gereageerd, omdat ik ook denk dat als men even wat had gezocht men de boeken die Jan Allex noemt wel zou hebben gevonden. En dan heb je inderdaad een behoorlijk compleet overzicht van de volksnamen èn de bijbehorende kanttekeningen.
Een nogal negatieve reactie van Arjo. Ik denk niet dat de vraag gesteld is om opnieuw een wiel uit te vinden, maar ik denk omdat iemand ergens in geïnteresseerd is. Het antwoord van Jan-Allex kan hem daarbij flink op weg helpen.
Ook ik was vroeger benieuwd naar wat er bekend was over streeknamen van vogels. Jaren geleden ben ik daarom al eens, samen met mijn vader, op bezoek geweest bij het Meertens Instituut in Amsterdam (inderdaad, bekend van "Het bureau" van Voskuil). Dit instituut houdt zich o.a. bezig met streektaal, streeknamen en oude gewoonten. Na een paar uur zoeken vonden we het manuscript (nog geen boek) van Blok en ter Steege. We begrepen dat ook anderen er mee bezig waren en al behoorlijk ver waren. Reden voor mij om zelf niet verder te gaan met het verzamelen van streeknamen. Later kwam het boek van Blok en ter Steege uit en nog later het veel vollediger werk van Eigenhuis.
Overigens valt niet uit te sluiten dat Wim nog nieuwe namen vindt. Alleen denk ik dat het aflopen van bejaardentehuizen meer oplevert dan een oproep via internet.
Succes Wim!
Een negatieve reactie ? Tsja, ik vind dat als je ergens echt in geïnteresserd bent je eerst wel wat moeite mag doen om te kijken wat er al van bekend is en niet de makkelijke weg kiest door naar jan en alleman emails rond te sturen. Jullie zijn indertijd ook naar het Meertens Instituut gegaan om te kijken wat er bekend was. Het is tegenwoordig veel te gemakkelijk om even wat emails rond te sturen.
De kans dat er nog nieuwe namen worden gevonden die niet in Eigenhuis/Blok staan acht ik overigens klein, omdat er steeds minder mensen zijn die de oude dialecten van jongsaf kennen.
Dus inderdaad reageer ik wat knorrig (geen relatie met varkensgriep overigens), daar heb je gelijk in. Het creatief idee achter de email is natuurlijk best aardig.
Arjo
Last edited by Wilster on 08 May 2009, 17:07, edited 1 time in total.
Even aanvullend. Ik herinner mij vaagjes dat de Historische Genootschappen van Twente en Limburg ook publicaties hebben uitgebracht met oude volksnamen van onder andere vogels. Ik kan me voorstellen dat die voor meer Historische Genootschappen geldt. Ik neem aan dat dit via de KB in Den Haag te vinden is.
Overigens denk ik dat Klaas Eigenhuis dat alles al wel in zijn woordenboek heeft verwerkt.
